Τι είπαν στ’ αλήθεια ο Φρόιντ, ο Γιουνγκ και ο Νίτσε, οι τρεις αυτές σπουδαίες προσωπικότητες του προηγούμενου αιώνα? Ποιες είναι οι βασικές ιδέες πάνω στις οποίες στήριξαν τις θεωρίες τους? Οι συγγραφείς των βιβλίων που παρουσιάζονται παρακάτω εξηγούν με πολύ απλό τρόπο και με λόγο που είναι προσιτός στον καθένα από εμάς τα βασικά σημεία των θεωριών του Φρόιντ, του Νίτσε και του Γιουγκ. Τι είναι το συνειδητό και τι το ασυνείδητο, ποια η διαφορά του έκδηλου και του άδηλου περιεχομένου του ονείρου? Ήταν ο Νίτσε μηδενιστής? Τι εννοούσε με την πολυσυζητημένη φράση του «ο θεός πέθανε». Τι είναι ο υπεράνθρωπος του Νίστε? Που οφείλετε η αποδόμηση της προσωπικότητας σύμφωνα με τον Γιουνγκ και τι είναι τα συμπλέγματα. Αυτές και άλλες απορίες των αναγνωστών προσπαθούν να καλύψουν με τρόπο κατανοητό οι συγγραφείς των βιβλίων εισάγοντας τον αναγνώστη στις βασικές ιδέες των θεωριών του Φρόιντ, του Νίστε και του Γιουνγκ.
ΤΙ ΕΙΠΕ ΣΤ' ΑΛΗΘΕΙΑ Ο ΦΡΟΙΝΤ
Ως ο πατέρας της ψυχανάλυσης και ένα από τα λαμπρότερα πνεύματα του 20ού αιώνα, ο Φρόιντ εξακολουθεί ως τις μέρες μας να είναι ένας από τους πλέον αμφιλεγόμενους και επιδραστικούς διανοητές της εποχής μας. Το βιβλίο προσφέρει την πιο ξεκάθαρη και ολοκληρωμένη άποψη στην προσωπικότητα, την κληρονομιά και τη θέση του Σίγκμουντ Φρόιντ στον κόσμο και απευθύνεται σε όλους όσοι ενδιαφέρονται να κατανοήσουν τη ζωή και το έργο του καθώς και τις ανοιχτές συζητήσεις σχετικά μ' αυτό.
Διαβάστε αποσπάσματα από το βιβλίο
«Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας απευθύνεται σε όλους τους επαρκώς ανοιχτόμυαλους και αντικειμενικούς αναγνώστες οι οποίοι αναρωτιούνται πώς μπόρεσε ένας άνθρωπος να διευρύνει τόσο πολύ τους πνευματικούς μας ορίζοντες. Μιλάμε για κάποιον το όνομα του οποίου θα αναφέρεται πάντα μαζί με αυτά του Δαρβίνου, του Κοπέρνικου, του Νεύτωνα, του Μαρξ και του Αϊνστάιν, κάποιον που άλλαξε ριζικά τις απόψεις μας για το νόημα της ζωής και της ανθρώπινης κοινωνίας. Οι πνευματικές αναζητήσεις τέτοιων ανδρών, το πώς ακριβώς σκέφτονταν και ο τρόπος με τον οποίο επέλεξαν να μεταδώσουν τα πορίσματα των αναζητήσεών τους μέσα από τα γραπτά τους αποτελούν μέρος της ανθρώπινης κληρονομιάς. Οι θέσεις τους δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ως δόγματα ή να θεωρούνται υπεράνω κριτικής. Έχουμε την υποχρέωση ωστόσο, τόσο απέναντι στους εαυτούς μας όσο και σε αυτούς, να εξετάσουμε προσεκτικά τι είπαν» (σελ. 19).
«Θα πειστείτε ότι όντως υπάρχουν λανθασμένες ονειρικές σκέψεις και ότι η σχέση τους με το έκδηλο περιεχόμενο του ονείρου είναι έτσι όπως την περιέγραψα, αν αναλύσετε τα όνειρά σας με την βοήθεια μιας τεχνικής, που είναι ίδια με αυτή της ψυχανάλυσης. Θα πρέπει να αγνοήσετε πλήρως τις φαινομενικές συσχετίσεις ανάμεσα στα στοιχεία του έκδηλου ονείρου και συλλέξετε τις διάφορες ιδέες που σας γεννιούνται αναφορικά με το κάθε επιμέρους στοιχείο του ονείρου χρησιμοποιώντας την μέθοδο του ελεύθερου συνειρμού όπως ορίζουν οι κανόνες της ψυχαναλυτικής διαδικασίας. Με αφετηρία αυτό το υλικό, αποκτάται πρόσβαση στις λανθάνουσες ονειρικές σκέψεις, έτσι όπως αποκτήσατε πρόσβαση στα κρυφά συμπλέγματα του ασθενούς ακλουθώντας τους συνειρμούς που έκανε ξεκινώντας από τα συμπτώματα και τις αναμνήσεις του. Οι λανθάνουσες ονειρικές σκέψεις που θα προσεγγίσετε με αυτό τον τρόπο δείχνουν αμέσως πόσο δίκιο είχαμε να ανάγουμε τα όνειρα των ενηλίκων σε αυτά των παιδιών. Το πραγματικό νόημα του ονείρου, που τώρα παίρνει τη θέση του έκδηλου περιεχόμενου, γίνεται έτσι πλήρως κατανοητό πάντα. Ανιχνεύεται η αφετηρία του στις εμπειρίες της προηγούμενης ημέρας και φαίνεται ότι αποτελεί την εκπλήρωση ανεκπλήρωτων επιθυμιών (σελ. 69).
ΤΙ ΕΙΠΕ ΣΤ' ΑΛΗΘΕΙΑ Ο ΓΙΟΥΝΓΚ
Ο Καρλ Γκούσταβ Γιουνγκ είναι από τις προσωπικότητες της ψυχολογίας για τις οποίες όλοι έχουν ακουστά, αλλά τα γραπτά τους είναι λιγότερο οικεία … Το Τι είπε στ’ αλήθεια ο Γιουνγκ προσφέρει μια εξαιρετική εισαγωγή στις κυριότερες ιδέες του Γιουνγκ, σε μια γλώσσα προσιτή στον καθένα. Ο Έ. Ά. Μπένετ ήταν προσωπικός φίλος του. Αντάλλασσαν ιδέες για πολλά χρόνια, έτσι αυτά που έχει να πει διαθέτουν μια αυθεντικότητα που δύσκολα συναντάμε σε άλλες πραγματείες για τον Γιουνγκ.
Κάθε τολμηρή εικασία, κάθε σαρωτική θεωρία της ξεχωριστής εξηντάχρονης σταδιοδρομίας του ως αναλυτή ψυχολόγου προέκυψε οργανικά από την καθημερινή δουλειά του Γιουνγκ ως θεραπευτή. Ο Γιουνγκ μελετώντας τη μυθολογία θεμελίωσε μια ολόκληρη νέα επιστήμη των συμβόλων και της ερμηνείας τους ως αρχετύπων στο «συλλογικό ασυνείδητο».
Σ’ αυτή την καλογραμμένη επισκόπηση, ο Μπένετ καλύπτει το υπόβαθρο και την ανάπτυξη της σκέψης του Γιουνγκ, τις ταξινομήσεις της προσωπικότητας, την ανάλυση των στοιχείων της προσωπικότητας, το ασυνείδητο, τα όνειρα, την ενεργητική φαντασία, τον αλχημικό συμβολισμό και τη φιλοσοφία, την ψυχοθεραπεία και τη σχέση του Γιουνγκ με τον Φρόιντ. Η επιλογή του υλικού από τον συγγραφέα είναι συνετή και η έκθεσή του δείχνει επιδέξια μαεστρία.
Διαβάστε αποσπάσματα από το βιβλίο
«Ο Γιουνγκ διέκρινε μια ομοιότητα ανάμεσα στην διαμόρφωση των συμπλεγμάτων και στην κατάτμηση ή μερική αποδόμηση της προσωπικότητας, σαν αυτή που συμβαίνει σε μία νευρική κατάρρευση. Με άλλα λόγια, το σύμπλεγμα συμπεριφέρεται σαν μία μερική προσωπικότητα: λειτουργεί από μόνο του και συχνά με έναν τρόπο διαμετρικά αντίθετο από τις συνειδητές μας επιθυμίες. Γενικά θεωρείται ως δεδομένο, από εκείνους που δεν ξέρουν τίποτα από την ασυνείδητη ψυχική δραστηριότητα, ότι ο ασθενής έχει επινοήσει ή φανταστεί το σύμπλεγμα.
Το έχει φέρει στην επιφάνεια για κάποιο διεστραμμένο λόγο, ενώ αν είχε συμπεριφερθεί με σύνεση το σύμπλεγμα δεν θα υπήρχε καθόλου. Ο Γιουνγκ εναντιώνεται σε αυτή την προκατάληψη λέγοντας: «Τώρα έχει αποδειχτεί με βεβαιότητα πως τα συμπλέγματα διαθέτουν σημαντικό βαθμό αυτονομίας, ότι οι οργανικά μη θεμελιωμένοι πόνοι, οι λεγόμενοι «φανταστικοί» πονούν εξίσου με τους κανονικούς και ότι η αρρωστοφοβία δεν έχει την παραμικρή τάση να εξαφανίζεται ακόμα και όταν ο ίδιος ο ασθενής, ο γιατρός και η κοινή γνώμη συμφωνούν και τον διαβεβαιώνουν ότι η αρρώστια του δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από φαντασία (σελ. 37-38).
«Έχει παρατηρηθεί ότι το άτομο που αρχίζει ψυχοθεραπεία για μία νευρική πάθηση μπορεί να βρίσκει τη πρώτη επίσκεψη στο γιατρό ιδιαίτερα σημαντική. Ίσως είναι η πρώτη του συνεδρία με ψυχίατρο και ξέρει ελάχιστα τι μπορεί να περιμένει. Σχεδόν σίγουρα θα έχει ακούσει για την ανάλυση και μπορεί να έχει ανάμεικτα συναισθήματα για αυτήν. Στην καινούρια και ασαφή αυτή κατάσταση, το ασυνείδητο καθώς και ο συνειδητός νους φαίνεται να ενεργοποιούνται. Αν ο αναλυτής ρωτήσει- και αν δεν το κάνει θα έπρεπε να το κάνει- για τα όνειρα, και ιδιαίτερα για τα πρόσφατα όνειρα, συχνά ανακαλύπτει ότι ο ασθενής του είχε δει ένα όνειρο την προηγούμενη νύχτα. Αυτό συμβαίνει τόσο συχνά, ώστε το όνειρο αυτό είναι γνωστό ως αρχικό όνειρο. Έχοντας κατά νου όσα έχουν λεχθεί για την συναγωγή συμπερασμάτων από μεμονωμένα όνειρα, το αρχικό όνειρο πρέπει να σημειωθεί, γιατί φαίνεται πως εστιάζει σε θέματα ιδιαίτερης σημασίας (σελ. 101).
ΤΙ ΕΙΠΕ ΣΤ' ΑΛΗΘΕΙΑ Ο ΝΙΤΣΕ
Το Τι είπε στ' αλήθεια ο Νίτσε μας παρουσιάζει με τρόπο ευσύνοπτο και ευκολονόητο, κατατοπιστικό όσο και διασκεδαστικό, τον φιλόσοφο που ίσως έχει διαβαστεί περισσότερο, αλλά τον έχουν καταλάβει λιγότερο από κάθε άλλον στην ιστορία. Το επιθετικό και επιδεικτικό ύφος του Φρίντριχ Νίτσε, ο σαρκασμός του και η αποθέωση της δύναμης άγγιξαν ευαίσθητες χορδές του σύγχρονου πολιτισμού. Περισσότεροι άνθρωποι από ποτέ διαβάζουν σήμερα και συζητούν τα κείμενά του. Αλλά οι ιδέες του Νίτσε συχνά επισκιάζονται από τους μύθους που περιβάλλουν τη σεξουαλική ζωή του, τις πολιτικές απόψεις και τη διανοητική του κατάσταση. Σε αυτή τη συναρπαστική και περιεκτική ανάλυση ο Ρόμπερτ Κ. Σόλομον και η Καθλίν Μ. Χίγκινς φτάνουν στην καρδιά της φιλοσοφίας του, από τη «θέληση για δύναμη» μέχρι τις επιθέσεις του ενάντια στη θρησκεία και την ηθική, και τον διαβόητο Übermensch(Υπεράνθρωπό) του.
Διαβάστε αποσπάσματα από το βιβλίο
« Ο μηδενισμός ή νιχιλισμός ήταν μία σχετικά νέα έννοια στην εποχή του Νίστε. Τον επινόησε η γενιά των ρώσων συγγραφέων, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλεγόταν και ο Ιβάν Σεργκέγεβιτς Τουγκιένιεφ (1818-1883), που στο μυθιστόρημά του «Πατέρες και γιοι» χρησιμοποίησε τον όρο αναφερόμενος στην εξεγερμένη νεότερη γενιά που απέρριπτε τις συντηρητικές αξίες των γονιών της. Ο Νίτσε όριζε τον μηδενισμό στις σημειώσεις του με το μυστηριώδες σχόλιο «οι υψηλότερες αξίες υποτιμούνται από μόνες τους». Είναι όμως σαφές σε ότι λέει σχετικά με το μηδενισμό πως τον αντιμετωπίζει ως δείγμα παρακμής, και σε καμία περίπτωση δεν τον εγκρίνει. Ακόμη και μερικοί από τους θαυμαστές του που υποστηρίζουν ότι η φιλοσοφία του Νίτσε είναι απολύτως μη εποικοδομητική, ή και αποδομητική, άρα δεν έχει τίποτα θετικό να μας πει, καμία κατάφαση» (σελ. 45).
«Η δυσκολία της πρόζας του Νίτσε έγκειται στο ότι στριμώχνει μέσα στις λακωνικές και γλαφυρές διατυπώσεις του τόσα πολλά πράγματα. Θέλει οι δηλώσεις του να ξεχειλίζουν από νύξεις και υπαινιγμούς, ως ανταμοιβή για την προσεχτική εξέταση τους. «Η φιλοδοξία μου είναι να πω σε δέκα φράσεις ό,τι όλοι οι άλλοι λένε σε ένα βιβλίο». Η θεολογική και φιλολογική μόρφωση του Νίτσε του προσέφερε πολλά παραδείγματα για τις πλούσιες διατυπώσεις του. Διδάχθηκε πώς να εμβαθύνει εκμεταλλευόμενος σε όλο τους το εύρος αποσπάσματα από τις Γραφές και τους κλασσικούς της αρχαιότητας. Επιχείρησε και ο ίδιος να γράψει κείμενα που να είναι αντάξια παρόμοιας ερμηνευτικής φροντίδας» (σελ.83).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου